कम्मर दुख्दा अपनाउनु पर्ने सावधानि हरु ः
१. नियमित रुपमा व्यायम गर्ने वानी वसालौ, अंग व्यायम, रिढ व्याययम, शिथिलिकरण व्याययम, प्रँतःभ्रमण जस्ता व्याययमले शरीरका हाड तथा जोर्नीहरुलाई मजवुद वनाउनका साथै ढा“डलाई तन्दुरुस्त राख्न मद्दत पु¥याउछ ।
२. लामो समयसम्म कुर्सी तथा टुलमा झुकेर नवसौ, वस्दा उपरखुट्टी लगाएर वा शरीरको एक भागलाई मात्र दवाव दिएर नवसौं । एउटै पोजिसनमा लामो समय सम्म रहने व्यक्तिमा यो समस्य हुन सक्छ ।
३. सामान वा भारी वस्तु उठाउदा सावधानी अपनाऔ । हडवडमा बलपूर्वक भारी उठाउने कोशिस नगरौं ।
४. अग्लो हिल जुत्ता वा चप्पलको प्रयोग नगरौं ।
५. उकाली ओराली गर्दा सिढि चढदा सावधानीपूर्वक विस्तारै हिडौं ।
७ अगाडि झुकेर सामान उठाउनु पर्दा कम्मरवाट नझुकौ । निहुरिएर गर्नुपर्ने कुनैपनि काम गर्नु पर्दा घु“डा खुम्च्याएर कम्मरलाई नमोडी विस्तारै उठाऔ ।
८. खोक्दा वा हाच्छ्यिु गर्दा भित्ता वा टेवुलको साहायता लिऔं ।
९ं शरीरको तौललाई आफ्नो उचाइ अनुसार नियन्त्रणमा राखौं । विशेषत पेटलाई वढ्न नदिऔं यसले ढा“डमा अतिरित्त दवाव दिन्छ ।
१० गद्दा, फोम जस्ता मुलायम ओछ्यानमा नसुतौ । स्प्रिङ भएको लचकदार झोलुङ्गे ओछ्यान वढी आरमदायक भएपनि ढा“डको लागि राम्रो होइन ।
११. साह्रै कडा ओछ्यानले पनि ढा“डलाई राम्रो गर्दैन । सामन्यतः एक इन्च जति वाक्लो कपासको विछ्यौना ओछ्याउदा राम्रो हुन्छ ।
१२. सुत्दा सिधा सुत्ने वानी वसालौ । घोप्टो वा कोल्टे भन्दा उत्तानो सुत्नु नै ढा“डको लागि राम्रो हो । तकिया काधको लम्वाइ वरावर अग्लो भए ढा“डको लागि राम्रो मानिन्छ ।
१३. लामो समयसम्म उभिरहने वा वसिरहने नगरौं । गर्नैपर्ने भएमा विचविचमा अवस्था परीवर्तन गरिरहनु होला । उभिएर गर्नुपर्ने काम गर्दा एक खुट्टालाई अर्को खुट्टा भन्दा ६ इन्च जति माथि कुनै वस्तुको आड लिइ राखौ ।
१४. ड्राइभिङ गर्दा सिटलाई अलि अगाडि नै सारेर वस्ने गरौं । ड्राइभिङ सिटमा अथवा कुर्सीमा वस्दा ‘व्याक रेष्टका’े प्रयोग गर्ने गरौं ।
१५. कम्मर वा गर्दन दुख्ने समस्य भएकाहरुले मोटरसाइकल नचलाऔं । हिड्दा ढा“डको वेल्ट वा घा“टीको कलर लगाऔं ।
१६. हिड्दा वुढो मान्छे जस्तो कुप्रेर होइन, वहादुर जस्तो छाती खोलेर हिडौं ।
डा. हेमराज कोइराला
१. नियमित रुपमा व्यायम गर्ने वानी वसालौ, अंग व्यायम, रिढ व्याययम, शिथिलिकरण व्याययम, प्रँतःभ्रमण जस्ता व्याययमले शरीरका हाड तथा जोर्नीहरुलाई मजवुद वनाउनका साथै ढा“डलाई तन्दुरुस्त राख्न मद्दत पु¥याउछ ।
२. लामो समयसम्म कुर्सी तथा टुलमा झुकेर नवसौ, वस्दा उपरखुट्टी लगाएर वा शरीरको एक भागलाई मात्र दवाव दिएर नवसौं । एउटै पोजिसनमा लामो समय सम्म रहने व्यक्तिमा यो समस्य हुन सक्छ ।
३. सामान वा भारी वस्तु उठाउदा सावधानी अपनाऔ । हडवडमा बलपूर्वक भारी उठाउने कोशिस नगरौं ।
४. अग्लो हिल जुत्ता वा चप्पलको प्रयोग नगरौं ।
५. उकाली ओराली गर्दा सिढि चढदा सावधानीपूर्वक विस्तारै हिडौं ।
७ अगाडि झुकेर सामान उठाउनु पर्दा कम्मरवाट नझुकौ । निहुरिएर गर्नुपर्ने कुनैपनि काम गर्नु पर्दा घु“डा खुम्च्याएर कम्मरलाई नमोडी विस्तारै उठाऔ ।
८. खोक्दा वा हाच्छ्यिु गर्दा भित्ता वा टेवुलको साहायता लिऔं ।
९ं शरीरको तौललाई आफ्नो उचाइ अनुसार नियन्त्रणमा राखौं । विशेषत पेटलाई वढ्न नदिऔं यसले ढा“डमा अतिरित्त दवाव दिन्छ ।
१० गद्दा, फोम जस्ता मुलायम ओछ्यानमा नसुतौ । स्प्रिङ भएको लचकदार झोलुङ्गे ओछ्यान वढी आरमदायक भएपनि ढा“डको लागि राम्रो होइन ।
११. साह्रै कडा ओछ्यानले पनि ढा“डलाई राम्रो गर्दैन । सामन्यतः एक इन्च जति वाक्लो कपासको विछ्यौना ओछ्याउदा राम्रो हुन्छ ।
१२. सुत्दा सिधा सुत्ने वानी वसालौ । घोप्टो वा कोल्टे भन्दा उत्तानो सुत्नु नै ढा“डको लागि राम्रो हो । तकिया काधको लम्वाइ वरावर अग्लो भए ढा“डको लागि राम्रो मानिन्छ ।
१३. लामो समयसम्म उभिरहने वा वसिरहने नगरौं । गर्नैपर्ने भएमा विचविचमा अवस्था परीवर्तन गरिरहनु होला । उभिएर गर्नुपर्ने काम गर्दा एक खुट्टालाई अर्को खुट्टा भन्दा ६ इन्च जति माथि कुनै वस्तुको आड लिइ राखौ ।
१४. ड्राइभिङ गर्दा सिटलाई अलि अगाडि नै सारेर वस्ने गरौं । ड्राइभिङ सिटमा अथवा कुर्सीमा वस्दा ‘व्याक रेष्टका’े प्रयोग गर्ने गरौं ।
१५. कम्मर वा गर्दन दुख्ने समस्य भएकाहरुले मोटरसाइकल नचलाऔं । हिड्दा ढा“डको वेल्ट वा घा“टीको कलर लगाऔं ।
१६. हिड्दा वुढो मान्छे जस्तो कुप्रेर होइन, वहादुर जस्तो छाती खोलेर हिडौं ।
डा. हेमराज कोइराला
.jpg)
