सास किन गन्हाउँन्छ ?

सास गन्हाउने समस्या विश्वका हरेक क्षेत्रका मानिसको एक
ठूलो समस्या हो । जो गिजाको रोग, खाना वा प्लाक (दाँतमा जमेको फोहोर)
का कारणले मुखमा ब्याक्टेरिया सङ्क्रमण भएर हुन्छ ।
चिकित्साशास्त्रले यस समस्यालाई हेलिटोसिस, फिटोर ओरिस
वा आजोस्टोमिआ भनी व्याख्या गरेको छ । प्रायः सास
गन्हाउने व्यक्तिले अरुको अगाडि सास गन्हाएको थाहा पाउँदैन ।
अर्को तर्फ नजिक रहेका व्यक्ति गन्हाउँदैछ भन्न अप्ठेरो मान्ने
गर्छन् । विशेषज्ञहरुका अनुसार हामीमध्ये
कम्तीमा पनि आधा जनसङ्ख्याको सास
जीवनको एक कालखण्डमा गन्हाउने गर्छ । कडा स्वाद
भएका खाना, जस्तो कि प्याज र लसुनबाट कसै कसैको सास गन्हाउन
सक्छ । जीवनशैलीका कारण सास गन्हाउन
सक्छ । धूमपान गर्ने व्यक्तिको सास धूमपान नगर्ने व्यक्तिलाई
गन्हाउँछ । धूमपानले मुख सुख्खा हुने भएकाले गिजा र दाँतको रोग
लागेर सास गन्हाउने हुन्छ । सास गन्हाउने समस्याबाट
छुट्कारा पाउन सजिलो छैन । स्वच्छ सास पार्न कयौँ प्रकारका मिन्ट,
गम, माउथवास, स्प्रे र अन्य उत्पादन
बजारमा छ्यापछ्याप्ती पाइन्छन् । धेरैजसो मामिलामा सास
गन्हाउने समस्याबाट छोटो समयका लागि मात्र मुक्ति मिल्छ ।
तापनि दाँतको राम्रो सरसफाइबाट सास स्वच्छ राख्न मद्दत पुग्छ र
यसैलाई नै बचाउको राम्रो उपाय मानिन्छ ।
सास गन्हाउने कारणहरु:-
दाँतको सरसफाइमा कमी - विशेषज्ञहरुका अनुसार सास
गन्हाउने ९० प्रतिशत मामिला सरसफाइको कमीले हुने
गर्छ । हामीले खाना खाएपछि मुखमा प्राकृतिक रुपमै हुने
ब्याक्टेरियाले खाना विघटित गर्न थाल्छन् । खाना र प्रोटिन विघटित भएर
ग्यास निस्कन्छ । हाइड्रोजन सल्फाइडलगायतका ग्यास गन्हाउँछन् ।
खाना निले पनि केही खाना हाम्रो दाँतमा फस्छ र
ब्याक्टेरियाले त्यसलार्य विघटित गर्न सुरु गर्छन् । सडेको अण्डाबाट
निस्कने हाइड्रोजन सल्फाइड ग्यास हाम्रो मुखमा रहने
ब्याक्टेरियाको कारणले पनि निस्कन्छ । यो ग्यास सामान्य
तापमा पपनि वाष्पिकृत हुन्छ । त्यसैले खाना खाएपछि दाँत माझ्नु पर्छ
। ब्याक्टेरियाले खाना र र्यालसँग पनि टाँसिएर रंगहिन र लेसिलो पत्र
दाँतको सतहमा तयार पार्दछ । यदि तपाईंले नियमित वा राम्रोसँग दाँत
माझ्नु भएन भने प्लाक बन्न थाल्छ । प्लाक बन्दै गयो भने
गिजा चिलाउने र दुख्ने भई गिजा र दाँत खिइने गर्छ । यसले पनि सास
गन्हाउँछ ।
नक्कली दाँतको सफाइमा कमी –
नक्कली दाँतको सफाइ नियमित रुपमा गरिएन भने पनि सास
गन्हाउँछ ।
सुख्खा मुख - हाम्रो मुख रसिलो भइरहनर्ुपर्छ । र्यालले मुख
सफा राख्छ । यदि मुख सुख्खा भयो भने मरेका कोष ज्रि्रो, गिजा र
गालाको भित्री भागमा जम्मा हुन थाल्छन् ।
ती कोष सड्न थाल्छन् र सास गन्हाउन सुरु हुन्छ ।
र्याल ग्रन्थीको समस्या छ भने तपाईंको मुख
बढी सुख्खा रहन्छ ।
बिहान सास गन्हाउनु - धेरैजसो मान्छेको सास बिहान उठ्दा गन्हाउँछ
। सुतेको बेला हाम्रो मुख सुख्खा रहन्छ । विशेष
गरी मुख खोलेर सुत्ने मान्छेको मुख
बढी सुख्खा हुन्छ । उठेपछि र्याल निस्कन थाल्छ र मुख
रसिलो भएर सास गन्हाउन छाड्छ ।
खाना र पेयपदार्थ- प्याज, लसुन र केही अन्य
मसालायुक्त खाना खाएपछि सास गन्हाउन थाल्छ । अल्कोहल र
कफीले पनि सास गन्हाउँछ । लसुन खाएपछि आउने गन्ध
ब्याक्टेरियाको कारणले नभई लसुनकै कारणले हुन्छ ।
खासगरी मासु वा माछा खाएपछि ब्याक्टेरियाले प्रोटिनहरु
विघटित गर्न सुरु गर्छ । दाँतमा फसेको मासु निकालिएन भने सास झन्
बढी गन्हाउँछ । औषधि- कयौ औषधिले मुख वा नाक
सुख्खा पार्ने कार्य गर्छन् । जसले सास गन्हाउँछ ।
रोग – रोग वा अन्य चिकित्सा अवस्थाले पनि सास गन्हाउने गर्छ ।
केही अवस्था निम्न अनुसार छन्:
* टन्सिलाइटिस ।
* घाँटीका अन्य सङ्क्रमण ।
* मधुमेह- अनियन्त्रित मधुमेहले फलफूलको जस्तो सास गन्हाउँछ
।
* ब्रोन्काइटिस र फोक्सोको सङ्क्रमण ।
* साइनसाइटिस ।
* ग्यास्टि्रक ।
* एसिड रिफ्लक्स- ग्यास्ट्रोइसोफागेल रिफ्लक्स डिजिज् ।
* कार्बोहाइड्रेट धेरै कम भएको खाना ।
* कलेजोको समस्या- कलेजोमा विकार भएमा माछाको जस्तो गन्ध आउँछ
।
* मिर्गौलाको समस्या- मिर्गौलामा विकार भएमा पिसाबको जस्तो गन्ध
आउँछ ।
* केही क्यान्सर ।
____________________________________
ज्ञान बाँड्नु सबैभन्दा ठूलो धर्म हो त्यसैले सबैले लाइक तथा शेयर
गर्न नभुल्नुहोला !!